آبشارهای ایران

آبشار به ریزش قائم یا پرشیب آب یک روانه از ارتفاع نسبتاً زیاد گفته می شود و در فرهنگ فارسی آمده است: آب جوی یا نهری بزرگ که از بلندی با شدت فرو ریزد

آبشار یکی از پدیده های زمین شناسی است که در آن آب یک نهر یا رودخانه از یک فلات یا ارتفاع با سرعت زیاد به پایین یک دره یا دامنه می ریزد. بستر رود، به آرامی بر اثر عبور سنگ های ریز و درشتی که همراه آب می غلتند، فرسایش می یابد.

رودهای بزرگ، از روی این سنگ ها عبور می کنند. بعضی از سنگ ها، سخت تر از سنگ های دیگرند و به آسانی فرسایش نمی یابند. بعضی دیگر، به راحتی فرسایش می یابند. هنگامی که رود از بستری متشکل از سنگ های سخت وارد جایی شود که سنگ ها نرم ترند، احتمال دارد در محل برخورد این دو نوع سنگ، آبشار تشکیل شود. یعنی آب نمی تواند سنگ های سخت را حفر کند، اما سنگ های نرم را که در زیر قراد دارند از بین می برد و به اصطلاح، زیر سنگ های سخت را خالی می کند. گاهی وسعت این محل خالی شده به اندازه ای است که افراد می توانند از پشت آبشار عبور کنند.

آبشار شلماش

این آبشار که از مهمترین آبشارهای استان آذربایجان غربی به حساب می آید و مورد توجه گردشگران می باشد با دره ای سرسبز و زیبا در کنار جنگل های پراکنده واقع شده و از شاخه های رودخانه معروف زاب کوچک محسوب می شود.

آبشار شلماش از 3 آبشار تشکیل شده و زیبایی آن باعث شده همه ساله به خصوص در فصل گرما هزاران نفر از مناطق مختلف و به خصوص از شهرهای کردنشین برای دیدن این آبشار به سردشت سفر کنند.

این سه آبشار به ترتیب و پشت سر هم قرار گرفته اند که اولین آنها در نزدیکی محل پارکینگ قرار دارد. برای دیدن دو آبشار بعدی باید مسافتی نسبتا زیاد را طی کرد و وارد دره ای عمیق شد. امروزه با احداث راه پله و حصارهایی، بالا و پایین رفتن از دره راحت تر و کم خطر تر صورت می گیرد.

در فصل بهار این آبشار پر آب ترین روزهای خود را می گذراند، گرچه آب و هوای منطقه تا اواسط اردیبهشت هم سرد است ولی خرداد ماه فصل مناسبی برای سفر به این منطقه است. مسیر سردشت به آبشار شلماش مسیر زیبا و پر درختی است. جاده مذکور آسفالت و مناسب بوده و تا رسیدن به آبشار مدت 20 دقیقه زمان می برد.

شهرستان سردشت از شهرستان های کردنشین و مرزی استان آذربایجان غربی است که در جنوب این استان قرار دارد و با برخی از مناطق کردنشین عراق هم مرز است.

^{نمایی از آبشار شلماش-سردشت-آذربایجان غربی}

آبشار آب ملخ

شهرستان سمیرم در 160 کیلومتری جنوب غربی اصفهان قرار دارد. روستای آب ملخ در دامنه کوه دنا سرشار از چشمه ساراهای گوارا و سرد و آبشارهای خروشانی است که آب خود را از ذوب شدن برف کوه دنا تامین می کند.

آبشار آب ملخ، یکی از عجیب ترین آبشارهای ایران است که ترکیبات خاص موجود در آب آن، تمام ملخ های مهاجم را درجا نابود می کند. این روستا و چشمه آن نیز به همین علت آب ملخ نام گرفته اند.

به گفته اهالی روستا سال ها قبل، وقتی مزارع گندم روستاهای اطراف مورد تهاجم ملخ ها قرار گرفت، از آب این چشمه بزرگ برای دفع آفت استفاده کردند و آنها را یکجا نابود کردند. آین آبشار به آبشار تخت سلیمان نیز معروف است. وجه تسمیه این منطقه به دلیل قطعه سنگ بزرگ و طبیعی است که به مانند یک پل روی رودخانه آب ملخ قرار گرفته است و دو دره را به یکدیگر متصل می کند.

برخی از اهالی این منطقه اعتقاد دارند که این پل به مانند یک تخت، محل استراحتگاه حضرت سلیمان بوده است. منظره خیال انگیز و بی مانند تخت سلیمان روی رودخانه آب ملخ همچون تخت طاق مانندی که بر بالای رودخانه قرار گرفته است بسان پلی زیبا و طبیعی مسافران و گردشگران را به غار داخل کوه هدایت می کند. از دهانه غار طبیعی که در تخت سلیمان وجود دارد، چشمه ای با آب زلال و گوارا می جوشد و از اطراف این تخت به رود پایین دست آن می پیوندد.

موقعیت جغرافیایی روستای آب ملخ به شکلی است که بیش از 3 ساعت نمی توان خورشید را بالای سر روستا دید. آبشار آب ملخ از دو بخش تشکیل شده است. اولین قسمت آن سرچشمه آبشار است که از دل کوه بیرون می آید و بخش دیگر که در زیر سرچشمه آن قرار گرفته، طاقدیسی سبز رنگ است که مثل پل روی رودخانه ماربر خم شده است.

پشت آبشار پرتگاه خطرناک و زیبایی وجود دارد که آب ملخ را به یکی از خطرناک ترین آبشارهای ایران تبدیل کرده است. بهترین زمان بازدید از آبشار آب ملخ فصل های بهار و تابستان است.

^{نمایی از آبشار آب ملخ- سمیرم- اصفهان}

آبشار گنج نامه

این آبشار 12 متر ارتفاع دارد و دارای آب دائمی است. در زمستانها نیز جریان دارد اما در برخی موارد که یخبندان شدید است یخ می زند. دبی متوسط آب این آبشار 200 لیتر در ثانیه است که از دره زیبای عباس آباد و گنج نامه می گذرد. این آبشار در مسیر صعود به ارتفاعات کوه الوند و نزدیک شهر تاریخی همدان واقع شده است.

وجود قندیل های یخی در فصول سرد، زیبایی این آبشار را دوچندان و خیل عظیمی از یخ نوردان را به خود جذب می کند. آبشار گنج نامه همچنین در فصول گرم سال هم علاوه بر گردشگران، صخره نوردان در صخره های اطراف آن سنگنوردی می کنند. هخامنشیان که پس از مادها بزرگترین امپراطوری مشرق زمین را تاسیس کردند، آب را که یکی از عناصر مقدس آیین زرتشت بود به شدت مورد تقدیس و احترام قرار می دادند.

به طوری که در اکباتان – همدان امروزی- که پایتخت تابستانی آنان بود و پل ارتباطی مرکز ایران با شوش و پاسارگاد به شمار می رفت به احترام این آب کتیبه های گنج نامه را حجاری کردند.

^{نمایی از آبشار گنج نامه در زمستان – همدان}

^{نمایی از یکی از آبشارهای شیرآباد- گلستان}

آبشارهای شیرآباد

آبشارهای شیرآباد در 55 کیلومتری شرق گرگان، در حد فاصل شهرهای علی آباد کتول و آزادشهر قرار دارند

این آبشارها در 7 کیلومتری جنوب شهر خان ببین جریان دارند و در مسیر خود رودخانه ها و چشمه های خنکی به وجود آورده اند.

آبشار شیر آباد به شکل پله ای بوده و دربرگیرندهٔ 7 آبشار است. بزرگ ترین آبشار آن 30 متر ارتفاع دارد و 2 حوضچه با عمق 40 تا 80 متر در پای دیواره آن به وجود آمده است.

غار دیو سفید نیز در مسیر آبشارهای هفت گانه شیرآباد واقع در شهر خان ببین استان گلستان می باشد.

به دلیل شیب های تند رشته کوه های البرز در ناحیه شرقی و وجود چشمه سارهای فراوان در دامنه کوه قلعه ساران، آبشارهای کوچک و بزرگی شکل گرفته که در بین آنها 7 آبشار، در محدوده غار شیرآباد در بخش صخره ای قرار گرفته اند که ارتفاع بلندترین آنها به حدود 30 متر می رسد.

این آبشارها، از روستای شیرآباد کمتر از 20 کیلومتر فاصله دارند و برای رسیدن به آن ها کافیست از مسیر خان ببین به روستای شیرآباد 5 کیلومتر را به سمت جنوب بروید و بعد از روستای شیر آباد 3 کیلومتر جاده آسفالته را ادامه داده، سپس راه مالرویی را پیش بگیرید. این راه، به سمت آبشارها پیش می رود.

^{نمایی از یکی از آبشارهای شیرآباد-گلستان}

آبشار شکراب

برای رسیدن به این آبشار از تهران از طریق جاده لشگرک به دو راهی لواسان و فشم باید رفت. در مسیر فشم، به سمت اوشان و سپس روستای آهار که آخرین نقطه ماشین رو می باشد، بقیه مسیر پیاده باید طی شود. روستای شکرآب در 13 کیلومتری فشم و در میان باغ های سرسبز منطقه جلوه زیبایی دارد. 4 کیلومتر مانده به فشم، یک دوراهی است که مسیر سمت چپ به اوشان، باغ گل، ایگل، آهار و شکرآب منتهی می شود.

از محل روستای آهار تا آبشار, حداکثر 2 ساعت پیاده روی باید طی کرد. رودخانه آهار به طول 15 کیلومتر از دامنه های کوه صندوق چال سرچشمه گرفته و در مسیر خود از دره های کوه تاربیشه گذشته و پس از مشروب کردن روستاهای مسیر به جاجرود می ریزد. پس از طی کردن شهر اوشان و روستای آهار به منطقه ییلاقی شکراب میرسیم. از روستای آهار تا شکرآب باغ های فراوان گیلاس و آلبالو وجود دارد که در ماه های اواخر خرداد تا اوایل مرداد درختان پر از میوه می شوند.

مسیر آهار به آبشار شکرآب یکی از مسیرهای دیدنی و جذاب تهران است که با داشتن طبیعتی زیبا پذیرای میهمانان و گردشگران فراوانی است. وجود رودخانه زلال، کوه های مرتفع، درختان سبز و راه نسبتا هموار آن، این نقطه را به منطقه ای پر بازدید مبدل کرده است. شکرآب باغستانی است ییلاقی و با صفا در غرب دره آهار که چند قنات و چشمه آب از جمله چشمه برفی شکرآب بر زیبایی های آن افزوده است.

این روستا و مسیرهای غربی آن محلی برای سیاحت و شکارشاهان قاجار نیز بوده است. آبشار پرآب این روستا یکی از زیباترین مناظر طبیعی آن است. همچنین آبشاری فصلی و بسیار زیبا موسوم به آبشار چهل پله در دامنه های کوه قلعه دختر آهار وجود دارد که مجموعه ای از آبشارهای زیبا تشکیل شده است.

آبشار ایچ

آبشار ایج یا ده قلو، در نزدیکی روستاى ایج در اشکور علیا در شهر زیبای رامسر در استان مازندران قرار دارد این آبشار از ذوب شدن برف های دائمی کوه خشم چال در ارتفاعات اشکورعلیا سرچشمه می گیرد و پس از طی مسافتی در بالادست روستای ایج، از فراز سنگی، روی سنگی دیگر فرو می ریزد، سپس به صورت آبشارهایی متعدد به عمق دره سرازیر می شود.

از مهمترین ویژگی های این آبشار، مقدار زیاد آب آن و فضاهای غار مانند وسیع زیر سنگ های آبشار است.

همچنین می توان به تعداد شاخه ها، چشمه های اطراف، محوطه کنار و بالادست، چشم انداز یخچال های دائمی خشم چال، دره زیبای اشکور، آب و هوای ییلاقی و پوشش گیاهی عطرآگین اطراف آن اشاره کرد که در نوع خودبی نظیر است.

رامسر به علت داشتن کوه های پربرف، ریزش باران های فراوان در آن و قرار داشتن در منطقه پر آب ایران، از چندین آبشار زیبا و دیدنی با چشم انداز های طبیعی برخوردار است.

آبشار آکاپل

آبشار اکاپل در جنگل کوهستانی سردی چال کلاردشت در استان مازندران واقع شده و چشم انداز و مناظری بدیع دارد. همجواری این آبشار با ییلاقات کلاردشت و زیبایی طبیعی آن که دریاچه ولشت را نیز در خود جای داده، قابلیت تفرجگاهی آن را به طور فوق العاده ای افزایش داده است. آبشار زیبای اکاپل در امتداد رود زیبای سردآبرود در غرب محله رودبارک جریان دارد و زیبایی خاصی به این رود بخشیده است.